«شهروند فعال» نیاز امروز کلان‌شهرهای کشور

از دهۀ ۶٠ به بعد شهرداری‎ها به‌لحاظ تأمین منابع مالی خودگردان شدند، به این معنا که شهرداری‎ها برای ادارۀ شهر باید متکی به درآمدهای مردمی می‌بودند، ضمن آنکه منابعی که شهرداری از مردم اخذ می‎کند باید بر اساس قانون باشد و تعرفه‌ها در قالب عوارض یا بهای خدمات از مردم دریافت ‎شود. در این بین پرداخت قبوض عوارض نوسازی و عمران شهری توسط شهروندان، به‌عنوان یک درآمد پایدار برای شهرداری‌ها، جایگاه مهم و تأثیرگذاری دارد که تعریفی از «شهروند فعال» را در خود جای داده است.
بخش عمدۀ درآمدهای شهرداری‌های کشور از صنعت ساختمان تأمین می‌شود و در چند سال اخیر این صنعت در کشور با رکود مواجه بوده است.
با توجه به این، قطعاً امروز همۀ کلان‌شهرهای کشور برای داشتن شهری شکوفا و البته زیباتر، بیشتر از گذشته، به «شهروند فعال» نیاز دارند.
«شهروند فعال» کسی است که حقوق فردی و جمعی را می‌شناسد، از آن‌ها دفاع می‌کند، قانون را می‌شناسد، به آن عمل می‌کند و از طریق آن مطالبه می‌کند.
او می‌داند فرد دیگری هم حضور دارد که دفاع از حقوق او یعنی دفاع از حقوق خودش. «شهروند فعال» فردی است که در امور شهر مشارکت می‌جوید و هزینه‌های شهروندی خود را پرداخت می‌کند و هدف نهایی وی توسعۀ هر‌چه بیشتر شهر خود است. امروز در جهان وجود «شهروند فعال» تبدیل به یک اصل مهم و تأثیرگذار شده، شهروندی که فعالیت وی سبب بهبود شرایط وی در یک زندگی اجتماعی می‌شود.
در واقع «شهروند فعال» به رعایت قانون یاری می‌رساند و به ایجاد یک زندگی بهتر برای همۀ شهروندان اهتمام می‌ورزد.
قطعاً در کلان‌شهر بزرگی همچون مشهد که پایتخت معنوی ایران اسلامی، پایتخت فرهنگی جهان اسلام و بزرگ‌ترین شهر مذهبی جهان است مدیریت شهری نیازمند حضور میلیون‌ها «شهروند فعال» است، شهروندی
که به شهر خود تعصب داشته باشد و برای بهبود وضعیت زندگی خود و همشهریان خود بکوشد.
حال که به پایان سال ٩۵ نزدیک می‌شویم بار دیگر نقش «شهروند فعال» برجسته می‌شود، شهروندی که بعد از یک سال استفاده از خدمات گستردۀ شهر باید بخشی از هزینۀ آن را بپردازد، هزینه‌ای که گاه کمتر از شارژ ماهانۀ یک واحد آپارتمانی است، اما پرداخت آن نشان‌دهندۀ وجود شهروندی مشارکت‌جو، دغدغه‌مند و البته مطالبه‌گر است.
در پایان تأکید می‌کنم که برای توسعۀ هرچه بیشتر شهر امام هشتم (ع) نیازمند مشارکت شهروندان هستیم تا شهری زیباتر و آبادتر در شأن زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی داشته باشیم.
*معاون اداری و مالی شهرداری مشهد/ محمد آذری*