تئوری
در حالت کلی مشخصات مکانیکی قطعات با تغییرات دما تغییر می کند و بسیاری از این مشخصات مانند مدول الاستیسیته و استحکام مکانیکی با افزایش دما کاهش می یابد اما خصوصیات دیگر مثل چقرمگی با افزایش دما افزایش می یابد. مقدار حرکت اتمها به پدیده نفوذ بستگی دارد که می توان آن را با قانون فیکس بیان کرد.
بنابراین کنترل کردن پدیده نفوذ، تاثیر زیادی روی خواص مکانیکی مواد در دمای بالا دارد. به عنوان مثال صعود نابجایی ها ، تجمع عیوب ساختاری، سیستم های جدید لغزش و حرکت مرزدانه ها همه و همه از پدیده های نفوذ است که باعث تغییر کردن خواص مواد در دمای بالا می شود. علاوه بر موارد گفته شده خوردگی یا مکانیزم اکسیداسیون که جریی از پدیده نفوذ هستند، عمر مواد را در دمای بالا تحت تاثیر قرار می دهند.
تغییر شکل فزاینده و آرام ماده تحت اثر بار ثابت، خزش نامیده می شود. خزش به شدت تحت تاثیر شرایط محیطی و دما قرار دارد یا به عبارتی دیگر خزش برابر است با تغییر شکل ماده با دمای بالاتر از نصف دمای ذوب آن ماده.
آزمون خزش به اینصورت انجام می گیرد که در دمای بالا یک نیروی ثابت به نمونه اعمال می شود و تغییر شکل آن را اندازه می گیرند و هر چند که انجام آزمایش ساده به نظر می رسد ولی نیاز به دقت بالایی در انجام آزمایش می باشد به عنوان مثال تغییرات دمای نمونه مورد آزمایش باید از محدوده بین 2 تا 3 درجه سانتیگراد تجاوز نکند و دقت اکستنسیومتر مورد استفاده برای بعضی مواد باید به 0.5 میکرون برسد و تغییرات شرایط محیط نتیجه آزمایش را تغییر خواهد داد، دستگاه آزمون باید دارای خصوصیات زیر باشد.
الف: از قابلیت اعمال و حفظ نیروی کششی ثابت برخوردار باشد.
ب: باید دارای کوره های مناسب برای حفظ دمای نمونه آزمایش در مقدار مورد نظر و در محدوده ای بسیار نزدیک به آن را داشته باشد.
پ: وسایل لازم برای اندازه گیری دقیق طول نمونه را دارا باشد.
نتیجه آزمون خزش رسم منحنی کرنش بر حسب زمان است. نتیجه آزمون خزش می تواند اطلاعات مفیدی را ارائه دهد. این اطلاعات عبارتند از:
1-زمان لازم برای ایجاد مقدار معینی کرنش
2-کرنش خزش که در زمان معینی حاصل می شود
3-آهنگ کرنش در طول خزش پایدار
4-زمانی که سومین مرحله خزش آغاز می شود
5-زمان لازم برای ایجاد شکست در اثر خزش
منبع: asqc.ir
